Y. Sicilianos
D. Dragatakis
K. Sfetsas
Works for two pianos
Dionysis Boukouvalas
Dionysis Semitekolos
In memory of George Hadjinikos (1923-2015)
Yorgo Sicilianos (1920-2005)
Tanagraea op. 17 (1957) (18:13)
01. Prelude (3:45)
02. Talk with the mirror (2:33)
03. The fan (1:23)
04. Theparasol (the pensive maiden) (1:33)
05. Promenade (0:50)
06. The ball game (2:00)
07. The harp (1:33)
08. Dance (1:55)
09. Finale (the death of Tanagraea) (2:41)
Dimitris Dragatakis (1914-2001),
10.Anadromes IV (1983) (14:30)*
Kyriakos Sfetsas (b. 1945)
Four pieces for 2 pianos (1986 / 2001)*
11. Insulated ecstasis (2:36)
12. The sacramental vision of reality (4:31)
13. The visionaries (5:21)
14. Total awareness (the mind at large) (17:15)
(Introduzione / Danza / Interludio / Sonatina / Poème nocturne / Feuilles de lumière /
Fantasia / Flamenco / Swing / Oriental / Fiction – Finale)
* Premiere Recordings
Dionysis Boukouvalas:
piano 1 (tracks 10-14), piano 2 (tracks 1-9)
Dionysis Semitekolos:
piano 1 (tracks 1-9), piano 2 (tracks 10-14)
Recorded and edited by Dionysis Semitekolos
“Alekos Xenos” Concert Hall,
Zakynthos Music School
Mixed and mastered by Andreas Stamiris
Piano technician: Sotiris Tsoukalis
Cover painting by Mika Symvoulidou
Reproduced by kind permission of the artist
Graphics by Eleni Haikali
Texts by Dionysis Boukouvalas
Γιώργος Σισιλιάνος (29 Αυγούστου 1920 - 29 Μαρτίου 2005)
Γεννήθηκε στην Αθήνα, σε μία μεγαλοαστική οικογένεια με μουσική παιδεία. Γράφτηκε στη Νομική Σχολή Αθηνών το 1939 για να την εγκαταλείψει το 1941, προκειμένου να ασχοληθεί αποκλειστικά με τη μουσική.
Σπούδασε θεωρητικά με τον Κώστα Σφακιανάκη, με τον Μάριο Βάρβογλη στο Ελληνικό Ωδείο και με τον Γεώργιο Σκλάβο στο Ωδείο Αθηνών. Σπούδασε σύνθεση με καθηγητές τους Ιλντεμπράντο Πιτσέτι (Ακαδημία Αγίας Καικιλίας Ρώμης), Τονύ Ωμπέν (Ωδείο του Παρισιού), Γουόλτερ Πίστον (Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, υποτροφία Φούλμπραϊτ) και Βίνσεντ Περσικέτι (Σχολή Τζούλιαρντ της Νέας Υόρκης).
Ο Σισιλιάνος συνδέθηκε στην Αμερική με τον Δημήτρη Μητρόπουλο, ο οποίος παρουσίασε στο Carnegie Hall τη Συμφωνία του αρ. 1. Ανακηρύχθηκε Ιππότης Γραμμάτων και Τεχνών της Γαλλικής και της Ιταλικής Δημοκρατίας. Το 1994 τιμήθηκε με το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών.
Στη μουσική του εξερευνά συνήθως ιδιώματα του μουσικού μοντερνισμού. Διακατέχεται όμως συχνά από μια ιδιαίτερη ευαισθησία, ιδιαίτερα εμφανή στην Ταναγραία.
Ταναγραία, σουίτα για δύο πιάνα έργο 17 (1957)
1. Εισαγωγή / 2. Συνομιλία με τον καθρέφτη / 3. Η βεντάλια / 4. Το σκιάδιο / 5. Περίπατος / 6. Το παιχνίδι με τη μπάλα / 7. Η άρπα / 8. Ο χορός / 9. Επίλογος
Σημείωμα του συνθέτη (στη διδακτορική διατριβή της Σταυρούλας Χριστοπούλου, Γιώργος Σισιλιάνος – Ζωή και έργο, Αθήνα 2009).
«Ταναγραίες ονομάζονται τα κομψά μικρά πήλινα ειδώλια, κυρίως του 4 π.Χ. αιώνα, που βρέθηκαν κοντά στην αρχαία πόλη της Τανάγρας, στην ανατολική Βοιωτία.
Αναπαριστούν κυρίως νεαρές γυναίκες με αραχνοΰφαντα φορέματα, που κρατούν μια βεντάλια ή έναν καθρέφτη, ή που φορούν τα πλατύγυρα καπέλα που ονομάζονταν “σκιάδια” και χρησίμευαν και ως ομπρέλλες. Κάποιες από αυτές τις γυναικείες φιγούρες είναι καθιστές, σε μια σκεπτική ή ονειροπόλα στάση. Κάποιες άλλες χορεύουν ή παίζουν, μόνες τους ή με παρέα.»
«Η σουίτα Ταναγραία, έργο 17, που γράφτηκε τον Νοέμβριο του 1957 αρχικά για δύο πιάνα και κρουστά και αργότερα για πλήρη ορχήστρα, είναι εμπνευσμένη από αυτά τα αρχαία πήλινα αριστουργήματα. Αναφέρεται στον μύθο της νεαρής Ταναγραίας και της κακής γριάς μάγισσας, η οποία ζήλεψε την ομορφιά και τη χάρη της και,
μεταμορφωμένη σε μια μεγάλη αράχνη, την πέτρωσε ρίχνοντας πάνω της τον φοβερό της ιστό.»
Γιώργος Σισιλιάνος, Φεβρουάριος 1969
Η πρώτη εκτέλεση του έργου δώθηκε στις 28/1/1964 από τις Ελένη Καρούζου – Μακαρώνα και Αργυρώ Μεταξά στον Ελληνοϊταλικο Σύνδεσμο (Αθήνα).
Yorgo Sicilianos (29/8/1920 – 29/3/2005)
He was born in Athens, Greece, in a musically educated upper-middle-class family.
He enrolled in the Athens Law School in 1939 but abandoned it in 1941 to focus in music.
He studied music theory with Kostas Sfakianakis, with Marios Varvoglis at the Greek Conservatory and with Georgios Sklavos at the Athens Conservatory. He
studied composition with Ildebrando Pizzetti (Academy of Santa Cecilia in Rome), Tony Aubin (Conservatoire National de Paris), Walter Piston (Harvard University,
Fulbright scholarship) and Vincent Perischetti (Juilliard School of New York).
While in America, Sicilianos became acquainted with Dimitri Mitropoulos, who presented his Symphony nr. 1 at Carnegie Hall. He was appointed Knight of the
Letters and Arts of the French and Italian Democracies. In 1994 he was awarded by the Academy of Athens.
His music usually explores idioms of modernism, but is also often characterized by a particular sensitivity, especially apparent in Tanagraea.
Tanagraea, suite for two pianos opus 17 (1957)
1. Prelude (The awakening of Tanagraea) / 2. Talk with the mirror / 3. The fan / 4. The parasol (the pensive maiden) / 5. Promenade (the amusements) / 6. The game of
the balls / 7. The harp / 8. Dance / 9. Finale (the death of Tanagraea)
Composer’s note (in the PhD of Stavroula Christopoulos, Yorgo Sicilianos – Life and work, Athens, 2009).
“Tanagraeas were elegant clay figurines, mostly of 4 th century BC, that were found near the ancient city of Tanagra, in eastern Boeotia (Greece).
They represented mostly young women with flimsy dresses, who were holding a fan or a mirror, or were
wearing the broad-brimmed “parasol” hats.
Some of these figures are sited in a pensive or daydreaming position. Some others are dancing or playing, alone or in company.”
“The suite Tanagraea, opus 17 was composed on November 1957 initially for two pianos and percussion and then for full orchestra. It is inspired from these ancient clay masterpieces. It refers to the legend of the young Tanagraea and of the evil old witch, who envied her beauty and grace and, transformed in a big spider, turned her to stone by casting her awful web at her.”
Yorgo Sicilianos, February 1969
The premiere of the work was given on 28/1/1964 by Eleni Karouzou – Makarona and Argiro Metaxa at the Hellenic-Italian Association (Athens).
Δημήτρης Δραγατάκης
(4 Φεβρουαρίου 1914 – 18 Δεκεμβρίου 2001)
Γεννήθηκε στην Πλατανούσσα Ιωαννίνων. Σπούδασε βιολί και ανώτερα θεωρητικά στο Εθνικό Ωδείο Αθηνών (1930-39). Έκανε μαθήματα σύνθεσης με τους Λεωνίδα Ζώρα και Μανώλη Καλομοίρη (1949-55).
Επηρεάστηκε βαθιά από το μουσικό ιδίωμα της Ηπείρου. Στη μουσική του πειραματίζεται με διάφορα μουσικά ιδιώματα (εθνική σχολή, νεοκλασικισμό, μεταμοντερνισμό, μουσική πρωτοπορία), χωρίς να δεσμεύεται από κανένα.
Δίδαξε Θεωρητικά στο Εθνικό Ωδείο και διετέλεσε μέλος της Καλλιτεχνικής
Επιτροπής και του Διοικητικού Συμβουλίου του ιδρύματος (1977–2001). Βραβεύτηκε για το έργο του από την Ακαδημίας Αθηνών.
Αναδρομές IV (1982-83)
πρώτη δισκογράφηση
Πρόκειται για το τέταρτο και τελευταίο μιας σειράς έργων για διάφορα σύνολα (από σόλο μέχρι έξι όργανα) που χαρακτηρίζονται από παρόμοιες μουσικές αναζητήσεις
(Αναδρομές I 1976, Αναδρομές ΙΙ 1977, Αναδρομές ΙΙΙ 1978, Αναδρομές IV 1982-3).
Ο συνθέτης έχει αναφερθεί κατά καιρούς στα έργα του κύκλου αυτού. Σε μια επιλογή από τα σχόλια αυτά, διαβάζουμε τα εξής:
(στη διδακτορική διατριβή της Μαγδαληνής Καλοπανά Δημήτρης Δραγατάκης: Κατάλογος έργων, Αθήνα, Νοέμβριος 2008).
«Αυτά τα μικροσχήματα εμφανίζονται σε όλα αυτά τα έργα που τα λέω Αναδρομές, δεν αναπτύσσονται όμως με τον τρόπο που ξέρουμε. Δηλαδή βγαίνουν και σε λίγο μπορεί να βγει κάτι άλλο. Συνδέονται κάπως μεταξύ τους. Το έργο είναι μια ελεύθερη γραφή δίχως δεσμεύσεις από συστήματα και μορφολογικά καθιερωμένα.»
Δημήτρης Δραγατάκης
Το έργο είναι αξιοσημείωτο για την ελεύθερη παράθεση στιλ, χωρίς όμως αυτή να ανήκει στην αισθητική του μεταμοντερνισμού. Οι συχνά έντονες διάφορες ανάμεσα στις ενότητές του, μπορεί στιγμιαία να ξαφνιάζουν, στην πορεία όμως δημιουργούν την αίσθηση της αρμονίας, καθώς η μία να συμπληρώνει την άλλη. Συναντάμε έτσι να «συνομιλούν» στιλ όπως η παραδοσιακή μουσική (βασικό στοιχείο του έργου), η ελεύθερη ατονικότητα, η αντιστικτική γραφή, η ευρωπαϊκή τζαζ, καθώς και η
εξερεύνηση της ίδιας της ηχητικότητας του οργάνου.
Η πρώτη εκτέλεση του έργου δώθηκε στις 22/10/1982 από τις Αλίκη Βατικώτη και Νέλλη Σεμιτέκολο στην αίθουσα «Βουλγαρία», στο πλαίσιο της Εβδομάδας Ελληνικής Μουσικής στη Σόφια.
Dimitris Dragatakis (4/2/1914 – 18/12/2001)
He was born in Platanoussa, Ioannina, Greece. He studied violin and music theory at the National Conservatory of Athens (1930-39). He studied composition with Leonidas Zoras and Manolis Kalomoiris (1949-55).
He was deeply influenced by the musical idiom of Epirus. His music explores various musical idioms (Greek National School, neoclassicism, postmodernism, avant-garde), without committing to any of them.
He taught music theory at the National Conservatory and served as a member of the artistic committee and of the board of directors of the institution (1977-2001). He was
awarded for his work by the Academy of Athens.
Anadromes IV (1982-83)
premiere recording
Fourth and last of a series of works (translated to “Retrospections”) for various ensembles (from solo to six instruments) that are characterized by similar musical
explorations (Anadromes I 1976, Anadromes II 1977, Anadromes III 1978,
Anadromes IV 1982-3).
The composer has referred to the works of this cycle on different occasions. In a
selection from these comments, we read the following (in the PhD of Magdalini
Kalpana, Dimitris Dragatakis: Work List, Athens, 2008).
“These micro-figures appear in all these works I call Anadromes, but they are not developed in the usual way. They come out and after a while something else might
come out. They are somehow connected. The work is in free writing, without restrictions from systems or formalistic standards”.
Dimitris Dragatakis
The work is notable for its free juxtaposition of styles, albeit without belonging to the esthetic of post modernism. The often sharp differences between its sections can momentarily create the sense of surprise. As the work unfolds, though, they create a sense of balance, one complementing the other. We encounter, thus, various styles, like traditional music (a fundamental element of the work), free atonality, contrapuntal writing, European jazz, as well as the exploration of the sonority of the
instrument itself.
The premiere of the work was given on 22/10/1982 by Aliki Vatikioti and Nelli Semitekolo at the “Bulgaria” concert hall in Sofia.
Κυριάκος Σφέτσας (γεν. 29 Σεπτεμβρίου 1945)
Γεννήθηκε στην Αμφιλοχία. Μεγάλωσε στη Λευκάδα, όπου διδάχτηκε μουσική στη Φιλαρμονική Εταιρία Λευκάδος και στο Εθνικό Ωδείο της πόλης. Σπούδασε στο Εθνικό Ωδείο Αθηνών (1963-66, πιάνο με την Κρινώ Καλομοίρη και θεωρητικά με τον Μιχάλη Βούρτση) και σύνθεση στο Παρίσι (1969-72) με τον Μαξ Ντόιτς, ενώ παράλληλα δεχόταν συμβουλές από τους Ιάννη Ξενάκη, Λουίτζι Νόνο και Ανρί Ντιτιγιέ. Από το 1999 ζει μόνιμα στη Λευκάδα.
Η μουσική του συνδυάζει ελεύθερα διάφορες επιρροές: μελωδία (τονική, τροπική, ατονική), αυτοσχεδιασμό, σωματικούς ρυθμούς (συχνά ασύμμετρους), παραδοσιακή μουσική (κυρίως ελληνική), βυζαντινή μουσική καθώς και άλλους κώδικες επικοινωνίας (τζάζ, ρόκ).
Τέσσερα κομμάτια για 2 πιάνα (1986 / 2001)
πρώτη δισκογράφηση
1. Μοναχική έκσταση
2. Η μυσταγωγική θέαση της πραγματικότητας
3. Οι οραματιστές
4. Η πλήρης εγρήγορση (Ο υπερβατικός Νούς) (Introduzione / Danza / Interludio / Sonatina / Poème nocturne / Feuilles de lumière / Fantasia / Flamenco / Swing / Oriental / Fiction – Finale)
Σημείωμα του συνθέτη:
«Τα τέσσερα κομμάτια για δύο πιάνα ή άλλους συνδυασμούς πληκτροφόρων γράφτηκαν τον Μάιο του 1986. Αφορμή για την γένεσή τους ήταν η ανάγνωση του έργου του Aldus Huxley “The Doors of Perception”. Κάθε κομμάτι, άλλωστε, φέρει ως τίτλο επιγραμματικές φράσεις που προέρχονται από το βιβλίο και αποτελούν η
κάθε μια ξεχωριστή πηγή έμπνευσης.»
«α) Μοναχική έκσταση, η μοναξιά και η μοναδικότητα του ατόμου στην κοινωνική του πορεία, β) Η μυσταγωγική θέαση της πραγματικότητας, (από το άτομο) πέρα από τις γνωστές συμβατικές σχέσεις ή συγκρούσεις, γ) Οι οραματιστές, αυτοί δηλαδή που γνωρίζουν, μπορούν να προτείνουν και να προβλέπουν παρ’ ότι «το πλήθος έξω» παραμένει κωφό, κάτι ανάλογο δηλαδή με αυτό που δηλώνεται στο ποίημα του Κ. Π.
Καβάφη «Σοφοί δε προσιόντων», και δ) Η πλήρης εγρήγορση (Ο υπερβατικός Νους), το ελεύθερο πνεύμα που διαλογίζεται και υπάρχει έξω από την «κοινωνική λογική», γι’ αυτό και η δράση του είναι πάντα ανατρεπτική ως προς την συμβατική τάξη των πραγμάτων. Οι τέσσερις αυτές φράσεις - τίτλοι κλιμακώνουν μιαν υπαρξιακή, φιλοσοφική και αισθητική θέση, την οποία η μουσική καλείται να «υπηρετήσει»
μεταμορφώνοντάς την σε ήχους.»
Κυριάκος Σφέτσας, 1986
Το τέταρτο μέρος του έργου διαγράφει νοερή την ιστορία της μουσικής, αρχίζοντας από τη μονοφωνία (Introduzione), και περνώντας από διάφορους σταθμούς, όπως ο Μότσαρτ (Sonatina), ο Μπετόβεν (Poème nocturne, με αναφορές στη Σονάτα του Σεληνόφωτος), διάφορα «λαϊκά» ιδιώματα (Flamenco, Swing, Oriental) για να καταλήξει σε ένα φανταστικό μέλλον (Fiction – Finale).
Η πρώτη εκτέλεση του έργου δώθηκε τον Αύγουστο του 1986 από τις Μερόπη
Κολλάρου και Λόλα Τότσιου, στο 1ο Διεθνές Φεστιβάλ Πάτρας.
Kyriakos Sfetsas (b. 29/9/1945)
He was born in Amfilochia, Greece. He grew up on the island of Lefkada, where he studied music at the Philharmonic Society of Lefkas and at the National Conservatory of the town. He also studied at the National Conservatory of Athens (1963-66, piano with Krino Kalomiris and music theory with Michalis Vourtsis) and composition in Paris (1969-72) with Μax Deutsch, while he was consulting Iannis Xenakis, Luigi Nono and Henri Dutilleux. Since 1999 he is living in Lefkada.
His music freely combines various influences: melody (tonal, modal, atonal), improvisations, body rhythms (often asymmetrical), traditional music (mostly Greek),
byzantine music as well as other codes of communication (jazz, rock).
Four pieces for 2 pianos (1986 / 2001)
premiere recording
1. Insulated ecstasis
2. The sacramental vision of reality
3. The visionaries
4. Total awareness (the Mind at Large) (Introduzione / Danza / Interludio / Sonatina / Poème nocturne / Feuilles de lumière / Fantasia / Flamenco / Swing / Oriental /
Fiction – Finale)
Composer’s note:
“The four pieces for two pianos or other keyboard instruments were written in May 1986. The motive for their creation was reading Aldus Huxley’s “The Doors of
Perception”. Each piece bears as a title quotes from the book and each quote provides a distinct source of inspiration. a) Insulated ecstasis, the solitude and uniqueness of the individual in their social
course, b) the sacramental vision of reality (by the individual) beyond the known conventional relations or conflicts, c) The visionaries, those who know, who can
suggest and predict, in spite of the “crowd outside” that remains deaf, similarly to what C.P. Cavafy states in his poem “But the Wise Perceive Things About to
Happen”, and d) Total awareness (the Mind at Large), the free spirit that meditates and exists outside “conventional logic”, and because of that, its activity is always
subversive to the conventional order of things. These four phrases – titles climax an existential, philosophical and esthetic position, that the music is called to “serve” and
transform to sounds”.
Kyriakos Sfetsas, 1986
The fourth part of the work delineates an imagined history of music, beginning with monophony (Introduzione), passing through Mozart (Sonatina), Beethoven (Poème
Nocturne, with references to the Moonlight Sonata), and various “folk” idioms (Flamenco, Swing, Oriental) to conclude with an imaginary future (Fiction – Finale).
The premiere of the work was given in August 1986 by Meropi Kollarou and Lola Totsiou at the 1st International Festival of Patras (Greece).